NƠI NÂNG TẦM GIÁ TRỊ TÁC PHẨM

Thứ sáu - 20/09/2024 09:37 848 0

Tôi vừa dắt xe để đến trường thì chuông điện thoại reo. Số lạ!
- Alô!
Một giọng trong veo:
- Dạ, có phải chị Nhật Thành không ạ?
- Đúng rồi.
- Dạ, em là Bùi Ngọc ở Nhà xuất bản Nghệ An đây ạ.
- Ô, Bùi Ngọc à? Hôm trước chị có gửi bản thảo tập truyện ngắn Cõi tạm...
- Dạ, em đọc rồi ạ! Và em có một đề nghị thế này, em xin phép viết lời giới thiệu cho tập truyện của chị, được không?
Tôi lặng đi mấy giây... Em có biết rằng, tôi đã từng cạy cục nhờ vả mấy nơi mà không ai nhận lời viết bài giới thiệu cho đứa con tinh thần này không? Người thì bảo, mình còn bận viết tiểu thuyết, không có thời gian đọc. Người lại khéo léo chối từ, rằng người đọc họ chỉ quan tâm đến tác phẩm thôi, chẳng ai đọc bài giới thiệu đâu. Người thì đùn đẩy, Nhật Thành thử nhờ nhà văn A, B, C... xem, họ viết tốt lắm! Chung quy lại là, họ ngại. Chung quy lại là, tôi chỉ là một kẻ vô danh tiểu tốt trong làng văn, chưa đáng để người khác mất thời gian. Thế mà, sao lại có một đề nghị như “gãi đúng vào chỗ ngứa” của tôi vậy chứ? Sao có một sự “xin phép” dễ thương thế chứ?
Thấy tôi im lặng, em nói tiếp:
- Chị yên tâm, em viết xong sẽ gửi mail sang cho chị, nếu ưng thì chị gật, chưa ưng thì chị sửa. Em viết miễn phí, chị đừng lo!
- Ôi, có thật thế không em?
- Không phải cuốn sách nào em cũng “xung phong” viết Lời giới thiệu đâu ạ! Nhưng em sẽ viết cho chị, à không, viết cho Cõi tạm chứ. Thực sự bản thảo này đã mang đến cho em thật nhiều cảm xúc. Em viết vì tác phẩm chứ có phải vì…. tác giả đâu nha….
Cuộc nói chuyện làm tôi vui mãi. Trên quãng đường đến trường hôm đó, dường như tiếng chim hót véo von hơn, dường như lá xanh hơn, hoa cũng thắm hơn. Tôi cảm thấy, em không chỉ giúp tôi viết lời giới thiệu cho một tác phẩm mà em đã thổi vào hồn tôi một nguồn cảm hứng mới, em đã thổi bùng trong tôi sự tự tin, giúp tôi vững vàng hơn trong nghề viết.
Cõi tạm, đứa con tinh thần thứ hai của tôi được bạn đọc đón nhận với nhiều ưu ái. Độc giả không chỉ khen tác phẩm mà còn khen lời giới thiệu vừa ngắn gọn súc tích, lại vừa gợi được cảm hứng, tạo sự tò mò khám phá tác phẩm.
Giải thưởng Văn học Nghệ thuật Hồ Xuân Hương lần thứ VI dành cho Cõi tạm có đóng góp không nhỏ của Giám đốc - Tổng Biên tập Bùi Ngọc và NXB Nghệ An.

Lại nhớ đứa con tinh thần đầu tiên được xuất bản năm 2014, tập truyện ngắn có tên Góc khuất, tôi được bạn bè văn chương khuyên: Nhật Thành nên chọn một nhà xuất bản có tên tuổi, nghĩa là phải ở cấp Trung ương, thì tác phẩm của mình mới nâng tầm giá trị. Tôi cũng mày mò nhờ người liên hệ. Tôi gửi bản thảo qua mail cho nhà văn Trần Huy Quang kèm lời nhờ vả. Nhà văn gọi điện cười bảo, anh sẽ gửi và nói họ đọc nghiêm túc cho em. Tôi tò mò, đọc nghiêm túc là đọc thế nào hả anh? Nhà văn đáp, đọc nghiêm túc là đọc hết, đọc kỹ. Ồ, thế còn có kiểu đọc không nghiêm túc à anh? Nhà văn cười to hơn, em ngây thơ quá, văn thơ bây giờ người ta đọc không nghiêm túc nhiều lắm, nghĩa là chỉ đọc lướt, thậm chí đọc vài trang đầu rồi phán, rồi khen chê như đúng rồi. Kể cả một số cuộc thi, có người được phân chấm vòng chung khảo thì dựa vào nhận xét của người chấm vòng sơ khảo. Ở vòng sơ khảo không phải ai cũng đọc nghiêm túc mà chỉ một người đọc thôi, những người khác dựa vào đó mà viết phiếu!

Trời ạ, tôi chẳng biết nhà văn nói thật hay đùa. Và cũng chẳng biết Góc khuất của tôi có ai đọc nghiêm túc trước khi cấp giấy phép in sách không. Nhưng khi sách đến tay độc giả, một bạn đọc cực kỳ nghiêm túc, bác Nguyễn Quốc Toàn ở Vũng Tàu, đã gửi mail cho tác giả, nhặt ra rất nhiều “hạt sạn” và bảo: “Tôi chỉ là một phu lục lộ, nếu có gì chưa đúng, mong tác giả bỏ quá cho”. Tôi phải đỏ mặt mà thừa nhận rằng, bác hoàn toàn đúng!
Vì không muốn “đỏ mặt” với độc giả, qua ý kiến của nhiều người, năm 2019, tác giả tập truyện ngắn Cõi tạm chọn NXB Nghệ An để gửi gắm tin yêu. Và niềm tin ấy đã đặt đúng chỗ. Đến năm 2023, tiểu thuyết Hoa trên đỉnh núi của tôi cũng được “chào đời” ở đây. Nhìn những trang bản thảo bị gạch xóa, chèn chữ, sửa chữ trong nhiều trang, tôi hiểu sự “đọc nghiêm túc” của các biên tập viên NXB Nghệ An cao đến mức nào! Ngoài việc xem xét nội dung, tư tưởng, mỗi tác phẩm đều được các biên tập viên rà soát kỹ lưỡng. Một dấu chấm câu sai, một lỗi chính tả, một từ dùng chưa đúng, một câu phạm logic,... Những “hạt sạn” được nhặt nhạnh tỉ mỉ, chu đáo.
Cầm cuốn sách trên tay, ngắm nghía đứa con tinh thần của mình được tỉa tót, trau chuốt cẩn thận, công phu từ hình thức đến nội dung, không chỉ tôi mà tất cả những ai đã gửi “con” cho NXB Nghệ An đều thấy hài lòng, đều thấy sung sướng!
Qua trò chuyện với bạn bè văn nghệ ở huyện Quỳ Hợp và các địa phương khác trong tỉnh, tôi mới biết, không riêng gì Bùi Ngọc mà đội ngũ cán bộ biên tập của NXB Nghệ An đều rất tận tuỵ, trách nhiệm, hết mình vì công việc…

Các tác giả trìu mến gọi Giám đốc Bùi Ngọc và các biên tập viên ở NXB Nghệ An là “bà đỡ mát tay”. Tôi hiểu, để có được cái danh xưng ấy là cả một sự tận tâm, tận lực vì nghề; cả một sự trân trọng, sẻ chia với người viết; và hơn hết, là lòng mến yêu vô cùng các độc giả sử dụng tiếng Việt!

Vâng, nếu bạn nghĩ, giá trị của tác phẩm được “nâng tầm” còn nhờ vào tên tuổi của NXB, điều đó không sai. Nhưng nếu cho rằng, giấy phép của NXB cấp Trung ương sẽ làm cho cuốn sách được “nâng tầm” cao hơn NXB cấp tỉnh là hoàn toàn chưa đúng! Câu chuyện “người thật, việc thật” của tôi trên đây là một minh chứng!

Nhà văn Nhật Thành
Hội Liên hiệp Văn học Nghệ thuật Nghệ An

Quỳ Hợp, ngày 12/9/2024