Nhà xuất bản Nghệ An là một “mẫu hình rất đẹp” trong những năm gần đây... Sở dĩ, tôi dùng cụm từ “mẫu hình rất đẹp” là bởi, đơn vị này đã có sự thay đổi rất ngoạn mục... Đẹp từ trụ sở bốn mùa hoa nở, sạch tinh tươm... Đẹp từ ánh mắt, nụ cười đon đả, tươi vui của cô Giám đốc đến các nhân viên... Người ta vẫn hay dùng cụm từ “văn hoá công sở” nhưng tôi, là một nhà thơ, tôi lại thích dùng “mẫu hình đẹp”!
Tôi vẫn hay nói vui với bạn bầu văn nghệ sĩ rằng: “Nhà xuất bản Nghệ An là “xứ... nữ toàn tòng” (thực ra thì vẫn có bác bảo vệ và anh lái xe là... đàn ông), nhưng họ “mần ăn” rất giỏi. Công việc mô vô đó. Từ sự miệt mài, cẩn thận, chỉn chu trên từng trang bản thảo của các o biên tập đến sự nhiệt tình, chu đáo của các o hành chính, với phương châm: Cơ quan nhà nước nhưng phục vụ khách hàng như... doanh nghiệp! Ở đây, tôi biết chỉ có “13 con ngài” nhưng thật ngạc nhiên về khối lượng công việc khổng lồ họ mần... hằng năm. Đọc biên tập hàng chục nghìn trang bản thảo, “mần du thiên hạ” hàng trăm tác giả, đối tác,... Riêng khoản chiều lòng các văn nghệ sĩ (mà ai cũng khen) là đã... quá giỏi rồi! Đã thế, còn tổ chức nhiều hoạt động ra mắt, giới thiệu sách... cực chất, tạo nên một nét đẹp văn hoá không chỉ ở Quê Ta mà đi tận... Quê Người. Xin điểm một số cuộc giới thiệu sách của Nhà xuất bản Nghệ An mà các văn nghệ sĩ thường “khen nức khen nở”: Thạch Quỳ - Tuyển tập thơ, Vinh của ta, Liệt sĩ Phan Tứ Kỷ - Thư chiến trường và những tấm hình có lửa, Vân Anh - Tuyển tập thơ, Quê Ta - Tỉnh Nghệ - Thành Vinh,...
Những điều tôi nêu trên là bản thân chứng kiến hoặc “nghe lỏm” được từ những cuộc cà phê cà pháo với bạn văn. Rồi tôi tự đặt câu hỏi: Nhà xuất bản Nghệ An mần giỏi rứa mà không chộ phần thưởng, phần thiệc chi của cấp trên hầy? Quyết hỏi cho ra nhẽ, một ngày cuối thu, tôi hăm hở đi bộ dọc con đường Lê Hồng Phong đến số 37B, nơi có ngôi nhà ba tầng khang trang vừa thay áo mới vàng ươm rất đẹp...
- Ôi! Cháu chào bác Nguyễn Đăng Chế - Nhà thơ, Anh hùng ạ!
Giám đốc Bùi Ngọc - người được văn nghệ sĩ khen có “nụ cười tươi và đôi mắt sắc” đon đả đón tôi.
Rồi bác cháu chuyện trò ríu rít... Chuyện từ tập thơ Lục bát chiều của tôi đến cuốn sách Trăm năm... Trần Hữu Thung mà tôi biết Bùi Ngọc đã dồn vào đó thật nhiều tâm huyết,... Thật thú vị, tôi cảm nhận được rõ ràng sự say Nghề trong từng câu chuyện cô ấy kể...
Mải mê câu chuyện văn chương, tôi vẫn không quên... mục đích chính của cuộc viếng thăm bất thình lình này:
- À, Bùi Ngọc nì, bác hỏi thật. Rứa những năm gần đây, Nhà bay (là tôi muốn nói Nhà xuất bản Nghệ An) mần hay, mần giỏi ra rứa... thì cấp trên có ghi nhận và trao phần thưởng chi không?
Bà Giám đốc cười giòn tan và trả lời tôi thật hài hước:
- Ôi, phần thưởng... như “mưa” bác nhé! 5 năm trở lại đây, Nhà cháu 2 lần được nhận Cờ của Thủ tướng Chính phủ: đơn vị dẫn đầu phong trào thi đua yêu nước của tỉnh Nghệ An (năm 2021, 2023); Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ, Bằng khen của Ban Tuyên giáo Trung ương, của UBND tỉnh Nghệ An,... Vui hơn nữa là nhiều đầu sách của Nhà cháu đoạt các giải thưởng danh giá trong và ngoài tỉnh, như: Giải thưởng Văn học Nghệ thuật Hồ Xuân Hương, Nguyễn Du, Lưu Trọng Lư, Giải thưởng Sách Quốc gia, bác nạ...
Nghe xong, khoái quá, tôi cũng thả một tràng cười ha hả...
- Phải rứa chơ lị. Chúc mừng Nhà bay nha! Cứ rứa mà phát huy... Những cấy mần được rồi thì choa đã ghi nhận cả. Nhưng cũng cần tiến mạnh vô mảng sách thị trường... Cấy ni là mần chưa giỏi mô nạ....
Bùi Ngọc gật đầu lia lịa và thành thật:
- Còn nhiều điều chưa được lắm, bác ạ! Cháu biết chứ! Nhưng cứ phải giải quyết từ từ... Cùng một lúc mà mần được cả thì chỉ có... Anh hùng như bác thôi. - Cô ấy lại cười - nụ cười tinh nghịch, ánh lửa trong nụ cười nhấp nháy sang cả đôi mắt...
Tôi rời số 37B Lê Hồng Phong, thư thái thả bộ về nhà, trong đầu miên man suy nghĩ... Tôi quen biết Nhà xuất bản Nghệ Tĩnh - Nghệ An đến nay cũng gần nửa thế kỷ, chứng kiến bao thăng trầm, đổi thay của cơ quan này... Nghề Xuất bản, như ai đó đã nói là: Nghề “Khó - Khô và Khổ”, nhưng ở cái “xứ... nữ toàn tòng” này, các bạn đã biết tô thắm trang sách bằng những nụ cười, ánh mắt, biết biến cái Khô, cái Khổ thành cái Mềm mại, Đằm thắm, Say mê,..
Tôi mong tỉnh ta có nhiều đơn vị có “mẫu hình đẹp” như Nhà xuất bản Nghệ An thì hạnh phúc biết bao!
Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân - Nhà thơ
NGUYỄN ĐĂNG CHẾ