Vào những ngày cả nước đang có nhiều hoạt động kỷ niệm 49 năm ngày giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 - 30/4/2024), Nhà xuất bản Nghệ An đã cho ra mắt bạn đọc ấn phẩm “Sư đoàn tôi yêu” của Trung tá Nguyễn Văn Thắng - nguyên Trưởng Ban Tuyên huấn Sư đoàn 341 (Sư đoàn Sông Lam đã 2 lần được vinh dự được Đảng và Nhà nước trao tặng danh hiệu Anh hùng)
Với những dòng nhật ký được viết lại, nội dung của cuốn sách được bố trí trong hai phần: Phần 1 cuốn sách mang tựa đề “Máu và hoa”, tác giả Nguyễn Văn Thắng đã tái hiện một cách sinh động và chân thực một số trận đánh tiêu biểu, những chiến công oanh liệt của Sư đoàn 341 trong Đại thắng mùa Xuân năm 1975, trong chiến thắng Năm Căn - Hòa Hội, trong cuộc chiến tranh bảo vệ Tổ quốc trên biên giới Tây Nam và trong những năm tháng thực hiện nhiệm vụ quốc tế cao cả ở Campuchia. Phần 2 với tựa đề “Đồng đội”, người đọc sẽ được đến với với những trải nghiệm sau ngày nghỉ hưu cùng Ban Liên lạc Cựu chiến binh Sư đoàn 341 thăm lại chiến trường xưa, thăm gia đình các liệt sĩ, thương binh, cựu chiến binh của Sư đoàn. Qua những câu chuyện kể về mỗi người bạn của tác giả, chúng ta có thể thấy được trong chiến đấu cũng như khi về với cuộc sống thường nhật, dù ở đâu thì bản chất, vẻ đẹp của người lính Cụ Hồ trong họ luôn lấp lánh giữa đời thường.
Xin giới thiệu một vài trích đoạn đặc sắc trong tập cuốn sách “Sư đoàn tôi yêu”:
Là những trang viết miêu tả chân thực trận chiến quyết liệt giữa ta và địch trong chiến dịch tiến công tuyến phòng thủ Xuân Lộc, nhằm “mở cánh cửa thép” tiến vào giải phóng Sài Gòn: “… 5 giờ 40 phút ngày 9 tháng 4 năm 1975, ta nổ súng tấn công thị xã Xuân Lộc. Theo phương án ban đầu, giờ “G” là 5 giờ 30 phút, nhưng hôm đó sương mù nhiều, tầm nhìn bị hạn chế nên đến 5 giờ 40 phút mới nổ súng tấn công. Lập tức, pháo từ các trận địa của ta nhả đạn. Bầu trời thị xã ầm ầm rung chuyển, pháo ta bắn, pháo địch bắn và sau đó ít phút, máy bay các loại AD6, A37, F5 từ sân bay Biên Hoà, sân bay Tân Sơn Nhất nhào đến, lồng lộn ném bom cả trong và ngoài thị xã. Pháo địch từ các trận địa Núi Thị, Suối Tre, ngã ba Tân Phong bắn như vãi đạn vào các trận địa pháo của ta và dọc Đường 1 (phía Bắc - Tây Bắc thị xã). Lợi dụng khu trung tâm khói đạn bao trùm cả một vùng rộng lớn, các mũi, các hướng tranh thủ khắc phục vật cản phía trước. Sau một giờ liên tục đọ pháo với nhau, các trận điạ pháo địch bị ta khống chế”…
Là những câu chuyện diễn ra hằng ngày trên đất bạn Campuchia, khi những người lính Sư đoàn 341 phải thường xuyên đối mặt với ranh giới giữa sự sống và cái chết: “Khi xe cách thị xã khoảng 7km thì từ xa đã thấy chiếc xe con màu trắng nằm chắn ngang đường. Liên tưởng đến hiện tượng dọc đường thấy nhưng người dân Campuchia di tản, nhìn xe mình với con mắt khác lạ. Phán đoán có thể bị Pol Pot phục, đồng chí Miên bảo đồng chí Độ cho xe chạy chậm lại thì lập tức súng bộ binh địch phía trước bắn tới tấp. Xe JEEP bị thủng lốp trước. Mọi người lao ra khỏi xe, chạy tạt xuống vệ đường, lẻn trong cac bụi cây, vượt qua khúc sông gần đó, lùi về phía sau. Đồng chí Sơn sau khi ra khỏi xe chạy thục mạng về Sư đoàn, mặt tái nhợt, nói trong hơi thở gấp: Phục! Phục! Xe bị phục”.
Là những hình ảnh thực sự ám ảnh bao người lính tình nguyện Việt Nam trong những năm tháng chiến đấu chống bọn Pol Pot - Iêng xa ri: “Thỉnh thoảng, anh em lính ta vẫn bắt gặp những thằng Pol Pot ngồi ôm súng chết dưới gốc cây. Có nơi cả lính cả dân cùng chết một bãi, bên cạnh là cái chảo quân dụng to tướng, trong chảo đầy măng đã nấu chín, ngập nước mưa. Bộ đội ta dùng lưỡi lê súng AK khuấy lên, từ dưới đáy chảo có cả nhưng vật được nấu cùng măng kỳ lạ đến rùng mình, rởn gáy. Nhiều chỗ còn những người đang sống thoi thóp bên đống xác được bộ đội ta cứu sống. Sư đoàn 341 đã cứu hàng trăm người trong đám xác chết như vậy, trong đó có cả trẻ em”.
Có thể khẳng định rằng, “Sư đoàn tôi yêu” là tập nhật ký đặc sắc mà Trung tá Nguyễn Văn Thắng muốn gửi đến quý độc giả trong những ngày tháng Tư lịch sử. Tin chắc rằng, ai cũng sẽ phải nuối tiếc khi phải gập cuốn sách lại bởi thông qua những trang nhật ký chân thực, người đọc được sống trong những giây phút cam go, khốc liệt trong các cuộc đụng độ khốc liệt một mất một còn giữa những người lính Sư đoàn 341 với quân địch, được chứng kiến những sự hy sinh anh dũng của những người lính quân tình nguyện Việt Nam đã truyền lửa tinh thần, tiếp thêm sức mạnh để đồng đội tiếp tục chiến đấu; được nín thở, như nghe thấy tiếng thình thịch đập dồn dập của con tim các anh trong những giây phút sinh tử; được chung cảm giác hồi hộp khi đứng giữa cánh rừng già của đại ngàn Campuchia để vạch lá, băng rừng tìm dấu vết của tên đầu sỏ…; đặc biệt, bạn đọc sẽ được cảm nhận được sự chân thực, hồn nhiên cũng như sự trăn trở trong suy nghĩ của các chiến sỹ sau mỗi trận đánh… Đọc, cảm nhận, thấu hiểu về các anh, những chiến sỹ của Sư đoàn 341 (Sư đoàn Sông Lam) trong chiến đấu cũng như trong cuộc sống thường ngày để chúng ta thêm yêu quý, biết ơn và trân trọng những người lính Cụ Hồ đã dành trọn tuổi thanh xuân cho độc lập, tự do của dân tộc.
Xin trân trọng giới thiệu cuốn sách tới quý độc giả!
Nguyễn Ngọc