Các vị thần sông biển xứ Nghệ là một cuốn sách hay, có nhiều tư liệu quý, nằm trong danh mục đặt hàng đợt II của Uỷ ban nhân dân tỉnh Nghệ An năm 2022.
Với tâm huyết của một nhà nghiên cứu văn hoá dân gian, Đào Tam Tỉnh đã “mang nặng đẻ đau”, dày công tìm hiểu, ghi chép, đối chiếu, nghiên cứu một cách có hệ thống về các vị thần sông biển Xứ Nghệ, từ đó đưa ra những phân tích, luận giải thấu đáo cho đứa con tinh thần của mình.
Cuốn sách chỉ có 280 trang, khuôn khổ 14,5x20,5cm nhưng đã cung cấp cho bạn đọc một lượng thông tin khá đầy đủ, tường tận về các vị thần sông biển ở Nghệ An và Hà Tĩnh.
Trước đây, chắc hẳn nhiều người còn băn khoăn: Những tên sông ấy bắt nguồn từ đâu, do ai đặt? Theo nghiên cứu của tác giả Đào Tam Tỉnh thì mạng lưới sông biển xứ Nghệ với nhiều vị thần ngự trị đã từng được các nhà khoa bảng ghi chép lại ở nhiều cuốn sách, tài liệu khác nhau. Song, có lẽ nơi nó tồn tại bền chặt nhất vẫn là trong văn hoá, văn học dân gian, trong tình cảm, trí nhớ của mỗi người dân,...
Về ý nghĩa của công trình nghiên cứu Các vị thần sông biển xứ Nghệ có thể đánh giá và khẳng định: Không những giúp độc giả hiểu thêm về miền “địa linh nhân kiệt” núi Hồng - sông Lam mà còn biết rõ hơn những vị thần sông biển đã bảo vệ, chở che cho người dân qua bao đời. Danh sách những dòng sông cùng với tên các vị thần trấn giữ nơi đây sẽ nối dài thêm kiến thức, tình cảm của bạn đọc.
Sách gồm ba phần chính: CÁC VỊ THẦN SÔNG BIỂN XỨ NGHỆ QUA DI TÍCH, TƯ LIỆU CỔ VÀ TRUYỀN THUYẾT DÂN GIAN; CÁC VỊ THẦN THEO DÒNG SÔNG LAM và CÁC VỊ THẦN SÔNG NƯỚC CỬA LÒ. Đặc biệt, ở phần cuối sách, có thêm nhiều tư liệu, phát hiện mới về miền đất Nghệ - Tĩnh gắn với chủ quyền Hoàng Sa - Trường Sa của Việt Nam, rất đáng để các nhà nghiên cứu lưu tâm, bạn đọc nghiên cứu, tìm hiểu.
Xin trân trọng giới thiệu cùng bạn đọc.
TRỊNH THỊ THUỲ